Έφη Καλογεροπούλου
μτφρ: Yannis Goumas
Μετρονόμος
ISBN: 978-618-5010-84-3

Η νέα δίγλωσση ποιητική συλλογή της  Έφης Καλογεροπούλου, «Χάρτης ναυαγίων» (ποιείν, 2017), σε αγγλική μετάφραση από τον ποιητή Γιάννη Γκούμα, είναι το στιχουργικό ταξίδι της δημιουργού στους ωκεανούς των λέξεων και των συναισθημάτων απέναντι στα κύματα των υπαρξιακών αγωνιών.
Η ποίηση της Καλογερόπουλου είναι βαθιά υπαρξιακή. Με μία ζωηρή εικονοποιία αφηρημένες οι υπαρξιακές αγωνίες (επίκληση α', επίκληση β', αυλαία) ζωντανεύουν συμπλεκόμενες με τα ερωτήματα της ποιήτριας για τη ζωή (επίγνωση, σφάλμα τυχαίας διαδρομής, βυθός). Η απώλεια της δυνατότητας να ορίσει ο άνθρωπος στη ζωή και τα ναυάγια των ονείρων που περικλείουν τον ατομικό και κοινωνικό βίο μπαίνουν στο επίκεντρο της μελαγχολικής ποίησης της.
Μέσα στο "κινηματογραφικής" υφής ποιητικό της καναβάτσο η Καλογεροπούλου δημιουργεί τις δικές της αλληγορίες φέροντας σε ισορροπία το εικαστικό με το στοχαστικό υλικό και το συναίσθημα με τις αισθήσεις (μπάρκο, titanic bar, νυχτερινό β', μεταμορφώσεις, μαριονέτα). Με φρέσκια ματιά που γοητεύει με τη ζωντάνια της στιχουργικής της και την "οπτικοακουστική" διάσταση της έκφρασής της παρασέρνει τον ακροατή/αναγνώστη στο βάθος των συλλογισμών της. Εκπληκτικά επιμύθια με ποιητική αποφθεγματικότητα (σφάλμα τυχαίας διαδρομής, νυχτερινό α', φάρσα, η περίσκεψη μιας κίνησης) εντείνουν την έκφρασης της υπαρξιακής αγωνίας.
Η Καλογερόπουλου φαίνεται να έχει κατακτήσει πια το δικό της προσωπικό ύφος[1]. Το σκηνικό στοιχείο διαπνέει όλη τη στιχουργική της. Η διαλογικότητα δομείται άλλοτε σε προτρεπτικές προστακτικές (carpe diem, άγγελοι ναυαγίων επίκληση α', επίκληση β') κι άλλες φορές σε ερωτήσεις που διαμορφώνουν ένα ψευδοδιαλογικό ύφος σπάζοντας την "αφηγηματική" ροή (δρόμος των απόντων, νυχτερινό α', μικρές οδύσσειες, προειδοποίηση, αιωνιότητα, ανάληψη, η αγωνία με τις 4 γωνίες). Από την άλλη, το β' ενικό (έγινες ποίημα, η περίσκεψη μιας κίνησης, αθέατη όψη, η αγωνία με τις 4 γωνίες, titanic bar, επίγνωση, ωκεανός, με νερό και σκοτάδι) και το α' πληθυντικό (δοκιμασία, σφάλμα τυχαίας διαδρομής, μικρές οδύσσειες, γητευτές, το τίμημα) ενισχύοντας την παρουσία προσώπων στην ποιητική σκηνή, ορίζουν μία θεατρική ρευστότητα στη στιχουργική της.
Παράλληλα, το α' ενικό συστήνει έναν μονολογικό υποκριτή με δραματική αμεσότητα. Κι ας σημειώσουμε πως το πρωτοενικό υποκείμενο εμφανίζεται συχνά ως παρενθετικό σχόλιο  μέσα στην ποιητική αφήγηση. Έτσι λειτουργεί ως αυτοαναφορικός αφηγητής που ζωντανεύει τη σκηνή (βυθός, μικρές οδύσσειες, ο κήπος των αναμνήσεων) ενίοτε μαζί με ένα β' πρόσωπο (titanic bar, η αγωνία με τις 4 γωνίες).

Άλλωστε, την αισθητική της διαπνέει μία "κινηματογραφική" ματιά (με νερό και σκοτάδι, επίκληση α', δρόμος των απόντων, ανάληψη, μία πράξη απόγνωσης νυχτερινό β', χρόνος αόριστος), καθώς το κάδρο της είναι πλήρες κίνησης και ήχων. Συχνά η κίνηση δηλώνεται απλά με έναν ενεστώτα (ανάληψη, η λίμνη των τύψεων, χρόνος αόριστος, αυλαία) μέσα στη συνολική περιγραφή. Ας μην παραβλέπουμε πως η λεπτομερής περιγραφή αποτελεί έναν πυλώνα της ποιητικής της, καθώς το στοχαστικό υλικό στηρίζεται  στην εικονοποιία της, αναδυόμενο μέσα από τις αισθήσεις και τα συναισθήματα (με νερό και σκοτάδι, δρόμος των απόντων, μεταμορφώσεις).
Η ποιήτρια σαν σε σενάριο αποτυπώνει το κάδρο της δίνοντας συχνά σκηνοθετικές και σκηνογραφικές πληροφορίες. Μέσα όμως από την πλούσια "φιλμική" στιχουργική της αναδύεται στοχαστικό υλικό. Ζωντανεύουν οι κοινωνικές της αγωνίες και εκείνες για την ανθρώπινη ζωή και συμπεριφορά για την αγάπη.
___________________
[1] βλ. σχετ. Δήμος Χλωπτσιούδης, Η δραματικότητα στην ποίηση της Έφης Καλογεροπούλου, κριτική στη δίγλωσση ποιητική «έρημος όπως έρωτας» (7.07.2016).